‘Ik ben niet de meest dandy persoon'

Hij geeft geen interviews en leeft graag in de luwte. Maar na jarenlang proberen, geeft prins Pieter-Christiaan zich gewonnen en staat me te woord. De prins is vijftig jaar geworden, een kroonjaar! We bladeren door de vele foto’s uit zijn verleden en gaan kriskras door zijn leven.

Geschreven door Justine Marcella

We spreken af in een hip en trendy café. Tot op hetmoment dat ik hem zie, twijfel ik of hij wel echt komt opdagen. De prins is bescheiden en staat niet graag op de voorgrond. Zijn gezin houdt hij het liefst helemaal in de luwte. We kennen elkaar en in een eerder telefoongesprek had hij me gevraagd hem te tutoyeren. Dat blijft een dingetje voor mij, hij blijft toch een lid van de koninklijke familie. Maar tegelijkertijd is het ook zo vertrouwd dat ‘je’ me niet lastig afgaat.

Ik heb foto’s meegenomen uit het archief. Ze vertellen het verhaal van een prins die vanaf zijn geboorte al wordt vastgelegd door de camera’s. Hij ziet de meeste foto’s voor het eerst. ‘Topper!’ Hij herkent direct de hond op de foto die is gemaakt ter gelegenheid van het zilverenhuwelijk van zijn ouders,

De foto’s die op Paleis Soestdijk zijn genomen, toveren een glimlach op zijn gezicht. Hij wil nog wel een keer terug naar het paleis, maar dat is er tot nu toe nog niet van gekomen. “We gaan niet goed om met ons erfgoed”, vindt hij. Het paleis is meer dan bekend terrein. Toen de prins in Utrecht rechten studeerde, trok hij zowat in bij zijn grootouders, de imposante Waterloozaal werd zijn studeerkamer. Toen zijn grootvader prins Bernhard overleed, heeft de prins er voor het laatst geslapen.

We kijken naar foto’s uit zijn jeugd. Met drie broers is dit met recht een jongens gezin te noemen, maar competitief was het niet echt,volgens de prins. “Er was door het leeftijdsverschil een scheiding tussen Maurits en Bernhard, en Floris en ik. Mau en Bé trokken veel met elkaar op. Ik neigde af en toe meer naar mijn oudere broers dan naar mijn jongere broertje Floris. Wij konden, met vier jongens thuis, elkaar goed in de haren vliegen, maar we zijn tegelijkertijd ook heel close met elkaar.”

De eerste jaren van zijn leven woonde hij op Paleis Het Loo. Pieter-Christiaan vindt dat nog altijd bijzonder. “We woonden niet aan de kant waar Wilhelmina woonde, wij woonden aan de andere kant, in een van de vleugels.”

Wanneer kwam het besef dat dit bijzonder is en dat je een prins bent?

“Wat een aparte vraag. Ik denk niet dat dat een echt moment is geweest. Dat is anders bij een artiest, die is bezig met zijn of haar passie en breekt door. Bij ons ging het gewoon ehm...”

In de klas speelde het geen rol?

“Ik denk dat werd opgemerkt dat ik altijd beveiliging bij me had. Daardoor ging ik nadenken over wat mijn rol was.”

Je oma was koningin en jij stond daardoor van jongsaf aan in de belangstelling. Je was bijvoorbeeld aanwezig op de jaarlijkse defilés.

“Ik heb daar vooral leuke herinneringen aan! Er werden leuke dingen georganiseerd met die elektrische rolstoel en bootjes enzo. We waren toen best wel jong en een beetje onbezonnen, we deden lekker mee. Het is altijd wel bijzonder om weer samen te zijn en elkaar weer te plagen”

Tegenwoordig lijken jullie minder mee te doen aanactiviteiten op Koningsdag?

“Dat is logisch. De meeste mensen komen natuurlijk wel voor Alexander, Máxima en de kinderen. Maar ik doe graag mee hoor! Zeker op het gebied van sport.”

Zoveel mensen achter de dranghekken is misschien ook wel een beetje intimiderend?

“De veiligheidsmaatregelen zijn natuurlijk best wel zwaar. Na de aanslag in 2009 is er wel wat veranderd in Nederland. Dat zie je ook wel: vakken, wegversperringen en meer.”

De aanslag in Apeldoorn, speelt dat ieder jaar weereven op?

“Tuurlijk! De onschuld is weg. Het was natuurlijk wel een trauma maar ik kan het een plek geven en doorgaan. Het blijft natuurlijk vreselijk voor de mensen die slachtoffer zijn geworden en hun nabestaanden.”

De foto’s die ik heb meegebracht staan in willekeurige volgorde op mijn tablet en daardoor springen we met zevenmijlslaarzen door de tijd, wanneer we aankomen bij een foto van de prins en zijn echtgenote prinses Anita bij NLdoet.  De laatste jaren hebben we ze niet meer in actie gezien.

“Anita en ik willen graag iets doen waar we in geloven. Meedoen om het meedoen, is niet echt iets voor ons, al vinden wij het heel goed dat NLdoet bestaat. Al heel wat jaren geleden wilden wij iets met NLdoet voor daklozen doen en hebben dit toen voorgesteld en gedaan. De laatste paar jaren hebben we gekozen om die dag te klussen voor het Rode Kruis waar ik toen in het bestuur zat. Overigens was die bestuursfunctie ook vrijwilligerswerk, maar dat terzijde. De reden dat wij het nu twee jaar niet hebben gedaan, is covid. Ik ben niet gestopt met vrijwilligerswerk, alleen ik hoef niet per se te demonstreren op één vaste dag. Ik zet me tegenwoordig ook in voor het Prinses Margriet Fonds. We organiseren al 22 jaar de Rode Kruis Tour Rally waar we minimaal een ton per jaar mee ophalen, een donatie aan het fonds. Dat is leuk.”

Opeens komt prinses Anita binnen met de kinderen Emma en Pieter. Ze was er niet van op de hoogte dat haar man juist hier in gesprek was. De kinderen komen ook even kijken naar de meegebrachte foto’s. Emma (15) vertelt dat ze Noordwijk niet echt mist omdat ze voor de verhuizing al in Wassenaar op school zat. Maar het lekkers dat hier te koop is, eist de aandacht op en Anita vertrekt weer met de kinderen.

Jullie hebben niet zoveel met de pers, is dat vanwege een vijandige pers?

“Ik denk niet dat het daar iets mee te maken heeft. Wij zijn over ons eigen leven niet zo open, dat is het gewoon. Als ik hier in centrum van Wassenaar loop, zijn er misschien vier mensen die omdraaien, die dat zullen zien, maar voor de rest? Kijk, als Bernhard door Amsterdam loopt, is dat anders. Veel meer mensen herkennen Maurits en Bernhard, maar Floris en mij? Dat geeft ook wel weer vrijheid.”

Aan de andere kant kan een beetje bekendheid juist wel weer bijdragen aan de doelen die je belangrijk vindt.

“Ja dat is ook zo, maar niemand weet wat echt ik doe. Ik denk dat het belangrijk is om de zaken waar ik voor sta continu uit te dragen. Ik vind bijvoorbeeld de energietransitie belangrijk. Ik heb zonnepanelen en rij al sinds jaar en dag hybride en tegenwoordig volledig elektrische auto’s, maar moet ik daarmee in een blad komen? Dat hoeft voor mij niet. Ik word ook niet vaak gevraagd door de media. Ik merk dat wanneer je de boot maar vaak genoeg afhoudt, niemand je meer vraagt dus dat maakt het gemakkelijker.”

Ik heb het zes jaar volgehouden … Je wordt 50, een kroonjaar! Het nieuwe dertig, volgens je neef, de koning. 

“Ja, je gaat anders tegen dingen aankijken inderdaad. Ook met wat meer verantwoording hopelijk. Je hebt kinderen, je leven is niet meer hossen en feesten. De nadruk ligt nu op hoe je de wereld gaat achterlaten voor degenen hierna. Ik geloof dat dat bij mij wel een rode draad is. Het moet ergens voor staan en een doel hebben. En ik kan me ergeren aan mensen die op Twitter altijd alles over een kam scheren. Ik negeer of blokkeer.”

Veel familie woont in deze omgeving van Wassenaar. Zien jullie elkaar veel?

“Nee, ieder heeft zo z’n eigen drukke leven. Ik probeer m’n broers wel wat vaker te zien, dat vind ik wel belangrijk.  We spreken elkaar wel regelmatig en je ziet elkaar veelal spontaan..

Bernhard zie ik best wel vaak.  We racen ook samen, de laatste jaren wel iets minder. Als ik in Amsterdam ben dan bel ik altijd wel: ‘Ben je er?’ Dan wip ik even langs. Alhoewel er met de auto nauwelijks meer is te komen hahaha.” 

We bladeren verder door de foto’s. Pieter-Christiaan herkent veel en ziet een mooie jeugdfoto die in zijn opa’s Porto Ercole genomen is. “Volgens mij heb ik dat hemd nog.”

Je had natuurlijk wel een coole opa hè? Mooie auto’s, een boot en grootse verhalen.

“Ik denk dat de relatie met onze grootvader steeds beter werd, naarmate hij ouder werd. Jonge kinderen waren gewoon lastig, moeilijk. Op een gegeven moment worden de gesprekken steeds beter en begin je minder tegen hem op te kijken als een soort pater familias, maar meer een soort ... een ander soort relatie. Ik bedoel: ik had wel een soort afstand tot hem en dat werd wel steeds minder. De laatste twee jaar dat ik daar heel regelmatig over de vloer kwam, voelde ik me vertrouwd genoeg en bekend genoeg om daar heel ontspannen doorheen te laveren. Overigens: bij mijn grootmoeder kon ik altijd mijzelf zijn.”

Hoe vond hij het dat je bij de marechaussee ging?

“Maurits, Alexander en ik zijn natuurlijk dienstplichtig geweest, ik ben daarna beroepsmilitair geworden. Ik ben net voor z’n dood nog bij hem geweest, dat heb ik wel in uniform gedaan geloof ik. Volgens mij vond hij het wel mooi. Leuker dan al die hardloopwedstrijden die ik deed voor het Wereld Natuur Fonds. Kijk, die vakanties in Porto Ercole waren voor ons altijd een feestje, met die buggy’s en zo …”

En waarom was het een feestje? Alles kon, alles mocht?

“Hij had een heel strak tijdschema, mijn grootvader, jem oest niet een minuut te laat komen want hij reed gewoon weg, maar goed, we hadden uiteindelijk onze eigen auto’s. Verder gingen we veel op pad.”

Terug naar het heden. We zien de prins met zijn Anita in Amsterdam, op de dag van de inhuldiging van koning Willem-Alexander. “Daar zie je een beetje de stijl van Anita terug: kant. Ik noem haar vaak mijn wetenschappertje. Ze leest heel veel. Ze kan zich ergens helemaal in verdiepen en dan weet ze ook heel veel, of het nou gaat over onderwijs, scholen, natuur, het klimaat, films, boeken, andere culturen of voeding, you name it. Ik vind dat bijzonder want ik lees slecht. Daarbij is ze natuurlijk heel lief en zorgzaam.”

En wat ben jij dan voor haar?

“Goede vraag, haha. Ik ben misschien iemand die laat zien dat het belangrijk is om doorzettingsvermogen te tonen in bijvoorbeeld sporten en bewegen.”

Mooi moment om in te zoomen op de huwelijksfoto, Anita draagt een jurk van Frans Hoogendoorn. Pieter-Christiaan krijgt het er opnieuw warm van. 

“Ik ging dood. Het was zoooo heet. De dominee was ziek, die zweette als een otter. Toen hij zijn hand op onze hoofden legde, was die hand net een waterval van zweet. Gelukkig stond zijn tekst op geplastificeerd papier, zodat hij kon voorlezen. Hij was ziek maar wij vielen bijna om door de hitte. Anita had het ook warm en was iets te strak ingesnoerd. We hebben er weinig van meegemaakt. Het enige waar ik aan dacht was: ‘Deur open en naar buiten’ (zegt hij met een knipoog). We hebben er later heel hard om kunnen lachen gelukkig.”

Heb je het wel op film?

“Ja natuurlijk, het was live, alleen wij hebben het eigenlijk nooit meer teruggekeken. Het belangrijkste is dat de gelukkige momenten altijd bij ons blijven. ”

Je bent getrouwd in uniform.

“Ik  was op dat moment beroepsmilitair en dan mag je in uniform trouwen. Het uniform straalt ook wat uit, al was ik als marechaussee als dienstplichtige wel een buitenbeentje binnen de familieleden die onder de wapenen waren gegaan. De interesse voor veiligheid heb ik denk ook meegekregen van mijn vader. De marchaussee was initieel niet een apart krijgsmachtonderdeel toen ik opkwam voor mijn dienstplicht in 1990 maar het was een onderdeel van de landmacht. Toen ik beroeps werd was de KMar inmiddels wel een eigen krijgsmachtonderdeel. En ik heb wel een bijzondere schutsvrouw, mijn peettante Beatrix. Het is een organisatie voor nationale vrede en veiligheid. Die rol groeit in betekenis, zeker in deze tijd.”

Misschien is het ook wel fijn om gewoon one of the guys zijn? Dienstplichtige onder de dienstplichtigen. Dan doet het er niet meer toe waar je geboren bent.

“Dat doet er altijd toe. Er is maar een beperkt aantal functies voor reserveofficier. Er waren anderen die zich daarvoor ook hadden aangemeld en die dat ook zeker hadden gekund, maar zij kregen die plek niet.”

Moet je je daardoor nog harder bewijzen?

“Ik ben niet een manager of geboren leider, ik geloof dat je het samen moet doen. Je kan je in z’n groep niet echt verbergen als officier in training, dus je wordt daar echt gedwongen om je mannetje te staan. Ik koester warme herinneringen aan die tijd. Ik vind het nog steeds waardevol, zeker met alle uitdagingen waar onze krijgsmacht voor staat.”

Je bent nu reservist, bevorderd tot kolonel en ik zag je laatst weer in uniform.

“Ik loop nog wel eens een dienst mee, wanneer het me uitkomt, en ik volg nog de beroepsveiligheidstraining. Om operationeel inzetbaar te zijn, moet je vijf trainingen per jaar volgen. Maar ik vind dat ik het vaker moet doen. Ondertussen houd ik me ook bezig met meer beleidsmatige vraagstukken zoals technische innovatie.”

Je bent ook betrokken bij twee startups op het gebiedvan digitalisering. Ook daar zie ik een duidelijke missie.

“Eén ervan draait al jaren, ik kan het geen startup meernoemen eigenlijk. We doen heel veel werk in Afrika. Op gebied van agri-tech. Met data kun je lokale boeren verder helpen. Wanneer boeren meer informatiekrijgen, zoals weer, data, bodemgesteldheid etcetera, kunnen ze beter omgaan met hun schaarse middelen zoals water en zaden, maar ook informatie over wanneer te oogsten bijvoorbeeld. Ook helpen we ze met ons systeem in te zien hoeveel land ze verbouwen. Daardoor is een beter inschatting te maken van wat de opbrengst van hun oogst zou kunnen zijn. Dergelijke informatie stelt de boeren in staat om aan de benodigde investeringen te komen. Dan zijn er nog talloze andere uitdagingen. Bij de lokale banken moeten ze lenen tegen vaak 25 procent rente, en dat konden wij verlagen tot 10 of zelfs 5 procent, dus dat is veel interessanter. Dat bereikten we door de informatie te delen in de hele keten van groeien, oogsten, vervoer naar de afzetmarkt en uiteindelijk verkoop aan organisaties of klanten. In Nederland gebruiken we deze technologie voor verzekeringen van gewassen.”

En dan zet je je ook nog in voor Laureus (Sport ForGood Foundation) dat via sporten de achterstandspositie, op sociaal en maatschappelijk vlak, van zoveel mogelijk jongeren in Nederland wil verbeteren. Hoe deel je je week in?

“Voor Laureus zet me al tien jaar met de volle overtuiging in. Sport is ook mijn passie Alleen volgend jaar al bereiken we3500 kinderen in Nederland met het programma ‘Alleen Jij Bepaalt’. Ja, ik doe veel en dat is misschien ook wel een nadeel. Wanneer ik me op één ding zou concentreren, was ik misschien succesvoller hahaha. Maar ik kan niets latenl iggen. Het voordeel van covid vond ik dat je heel veel dingen op afstand kondoen en dus meer kon doen omdat je geen tijd verloor door verplaatsingen. Ik stap ook nu niet meer zo in de auto voor een afspraak als het ook online kan.”

Een les geleerd door covid.

“Ik zei twee maanden voordat covid uitbrak nog tegenAnita: de wereld wordt een keer aangepakt voor hun levensstijl. Mensen nemen teveel, we geven eigenlijk te weinig. We zouden dichter bij de natuur moeten gaan leven. Als we iets willen achterlaten voor onze volgende generatie moeten we niet zo uitgebreid consumeren. Kleding is zo’n vervuilende industrie, dat lijken niet genoeg mensen te beseffen. Ik koop weinig, ik zit de laatste tijd graag in jogging outfit - maar ja, ik ben ook niet de meest dandy persoon.”

Wat doet vijftig met je?

“Ik denk dat je nog meer gaat beseffen wat je wilt. Hoe ga je om met verantwoordelijkheid? Het is een leeftijd om te reflecteren. Ik ben niet de beste in het maken van keuzes. Sommige dingen zijn heel goed gegaanen sommige dingen niet, daar ben ik me ook heel goed van bewust. Zingeving is belangrijk, iets nalaten. Van de digitale platforms in Afrika tot jongeren weerhouden het criminele pad op te gaan. Ik geef niet op, laten we het zo zeggen. Ik besef dat we als familie een voorbeeldfunctie hebben, maar ik hoef daarbij niet zo nodig op de voorgrond.”

'Als ik hier in centrum van Wassenaar loop,

zijn er misschien vier mensen die omdraaien, die dat zullen zien, maar voor de rest?

Veel meer mensen herkennen Maurits en Bernhard, maar Floris en mij? Dat geeft ook wel weer vrijheid.'

Interested in working together?

Schrijf jij graag over de royals? Sta jij bij koninklijke evenementen en maak je foto's en/of filmpjes? Ik publiceer ze graag! Vanzelfsprekend met naamsvermelding en evt. een link naar jouw website!